Άγ.Ιωάννης Χρυσόστομος, Νηστεύεις;

Posted by kantonopou at Φεβρουαρίου 29, 2012

«Νηστεύεις; Ἀπόδειξέ μού το διά μέσου τῶν ἴδιων ἔργων. Ποιά ἔργα ἐννοεῖ; Ἄν δεῖς φτωχό, νά τόν ἐλεήσεις. Ἄν δεῖς ἐχθρό, νά συμφιλιωθεῖς μαζί του. Ἄν δεῖς μιά ὄμορφη γυναίκα, νά τήν ἀντιπαρέλθεις. Ἄς μή νηστεύει λοιπόν μόνο τό στόμα, ἀλλά καί τό μάτι καί ἡ ἀκοή, καί τά πόδια καί τά χέρια καί ὅλα τά μέλη τοῦ σώματός μας. Νά νηστεύουν τά χέρια, παραμένοντας καθαρά ἀπό τήν ἁρπαγή καί τήν πλεονεξία. Νά νηστεύουν τά πόδια, ξεκόβοντας ἀπό τούς δρόμους πού ὁδηγοῦν σέ ἁμαρτωλά θεάματα. Νά νηστεύουν τά μάτια, ἐξασκούμενα νά μήν πέφτουν ποτέ λάγνα πά νω σέ ὄμορφα πρόσωπα, οὔτε νά περιεργάζονται τά κάλλη τῶν ἄλλων… Δέν τρῶς κρέας; Νά μή φᾶς καί τήν ἀκολασία διά μέσου τῶν ματιῶν. Ἄς νηστεύει καί ἡ ἀκοή. Καί νηστεία τῆς ἀκοῆς εἶναι νά μή δέχεται κακολογίες καί διαβολές… Ἄς νηστεύει καί τό στόμα ἀπό αἰσχρά λόγια καί λοιδορίες. Διότι τί ὄφελος ἔχουμε, ὅταν ἀπέχουμε ἀπό πουλερικά καί ψάρια, δαγκώνουμε ὅμως καί κατατρῶμε τούς ἀδελφούς μας;».

Άγ.Ιωάννης Χρυσόστομος

Ιερός Ναός Αγίας Βαρβάρας Πατρών

ΥΛΙΣΤΙΚΕΣ ΑΓΚΥΛΩΣΕΙΣ ΣΕ ΜΙΑ  ΠΕΡΙΟΔΟ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ

Πολλές φορές κάθομαι και σκέφτομαι τι είναι αυτήν η κρίση που μαστίζει τη χώρα, εδώ και περίπου δύο χρόνια , κατά τους «επαϊοντες παπαγάλους». Αναρωτιέμαι πως μπορεί ένας απλός άνθρωπος να διαπιστώσει αυτήν την κρίση. Απλά με μία βόλτα στον κοινωνικό περίγυρο είναι αισθητή η παρουσία της; Με άλλα λόγια, ένας αλλοδαπός στον οποίον «δεν έχει περάσει η ψυχολογία της κρίσης» θα τη διαπίστωνε ευκρινώς με τον ερχομό του στην Ελλάδα; Κι αν ναι, πόσο χρονικό διάστημα θα χρειαζόταν γι’ αυτή τη διαπίστωση; Ταυτίζεται η κρίση με τη μείωση της αγοραστικής δύναμης του κόσμου ή όχι; Δηλαδή, αν υπήρχε αγοραστική δύναμη, οικονομική ευμάρεια, θα ήμασταν εντάξει, ως κράτος και ως λαός; Τελικά, η κρίση είναι παγκόσμια ή τοπική;

  Όλες αυτές οι ανωτέρω ερωτήσεις και προβληματισμοί φαίνονται πολύ κοινότυπες τα τελευταία δύο χρόνια. Η εκστόμισή τους από πολλούς έχει γίνει μία κατάσταση ρουτίνας, ενώ όσοι δεν τις εκστομίζουν, σίγουρα τις σκέφτονται. Στ’ αλήθεια, προσωπικά, στο συγκεκριμένο δοκίμιο σκέφτηκα να διαπραγματευτώ ένα άλλο θέμα. Σκέφτηκα να γράψω για τους φορείς της κρίσης και να ακολουθήσω ένα κάπως επιθετικό ύφος, δεικνύοντας αυτούς και φυσικά κατακεραυνώνοντάς τους. Ωστόσο, πριν αρχίσω τη διαπραγμάτευση του θέματος, λαμβάνοντας κάποια εξωτερικά ερεθίσματα από κάποια γεγονότα, προτίμησα να κάνω στον εαυτό μου μία «αυτοκριτική ερώτηση»: «εντάξει, οι φορείς της κρίσης είναι οι τάδε, εσύ τι κάνεις για να αντισταθείς στα σχέδιά τους»; Αλήθεια, όλοι εμείς τι κάνουμε; Πώς αντιδράμε;

   Πολλοί παρομοίασαν την περίπτωσή μας με την περίπτωση της Αργεντινής και μάλιστα φρόντισαν να προδικάσουν το τέλος των ηγητόρων μας παραλληλίζοντάς το με το αντίστοιχο τέλος αυτών της Αργεντινής. Μάλλον, όμως, μου φαίνεται πως όλα αυτά είναι «για εσωτερική επαναστατική κατανάλωση». Και τούτο, διότι όσοι έσπευσαν να κάνουν τον ανωτέρω παραλληλισμό, μάλλον απέκρυψαν, τεχνηέντως, μία ουσιώδη  διαφορά, μεταξύ των δύο λαών. Εμείς οι Έλληνες σε αντίθεση με τους Αργεντινούς, είμαστε «εξελιγμένοι», «εκσυγχρονιστές», είμαστε «Ευρωπαίοι». «Ο υλιστικός εκσυγχρονισμός» πολλαπλασιάζεται μέσα μας, όπως η μετάσταση στην περίπτωση του καρκίνου, «χτίζοντας», βαθμηδόν, πολλά δεινά στη ζωή μας με τελευταίο τη συγκεκριμένη κρίση! Ποια είναι, όμως, τα δομικά χαρακτηριστικά αυτού του υλιστικού εκσυγχρονισμού;

   Πρωτίστως, ξεχάσαμε το Θεό, Αυτόν που επικαλείται όποιος έχει ανάγκη! Και τούτο, διότι εμείς είμαστε «αυτάρκεις και προοδευτικοί»! Κλειστήκαμε σε «πόλεις-χαβούζες», «απέραντα τσιμεντένια χαλιά» και κει μέσα νομίζουμε ότι ρυθμίζουμε τη ζωή μας  μόνοι μας. Πόσοι, αλήθεια, από μας έχουν πατήσει χώμα τον τελευταίο καιρό; Πόσοι έχουν δει ανοιχτό ορίζοντα; Μα, βέβαια, τον βλέπουμε στα lifestyle χιονοδρομικά το χειμώνα και στις πολυσύχναστες παραλίες το καλοκαίρι. Ξεχάσαμε, πρωτίστως, ότι η ζωή έχει ένα τέλος, υπάρχει κι ο θάνατος. Κάποτε, εκεί που συζητούσα με κάποιες γνωστές για ορισμένα διφορούμενα ζητήματα, κι ενώ είχαμε κουραστεί από την αναλυτική συζήτηση, τις λέω, εν κατακλείδι: «σίγουρος είναι μόνο ο θάνατος»! Αμέσως, οι γνωστές μου κατσούφιασαν κι άρχισαν να «φτύνουν στον κόρφο τους»! Αυτή είναι η κατάντια μας, να νομίζουμε πως αποφεύγουμε και πως δεν γνωρίζουμε τη μόνη πανανθρώπινη αλήθεια, το θάνατο! Εξάλλου, και που ζούμε τι καταλάβαμε; Γεμάτη εξαρτήσεις είμαστε όλοι μας και θα είμαστε. Εξαρτημένοι από δύο ή και περισσότερα αυτοκίνητα, εξαρτημένοι από το σεξ και τη σάρκα, την προβολή, τα ρούχα! Πρόσφατα, δύο άλλες γνωστές μου, εν μέσω αυτού του ορυμαγδού που ζει η χώρα μας, χαιρόταν από την επικείμενη επίσκεψή τους σε γνωστό πολυκατάστημα (Ζara) για το λεγόμενο «shopping therapy”. Ξέρω, θα μου πείτε: «και τί να κάνουμε; Να τα βάψουμε μαύρα; να πέσουμε σε κατάθλιψη;» Εντάξει, να μην πέσουμε σε κατάθλιψη, αλλά ούτε και «στη μαύρη τρύπα του τίποτα»! Οι επαναστάσεις γίνονται αναγκαστικά, «με βαριά καρδιά» που λένε, γιατί έτσι πρέπει να γίνει κι όχι «με ψευδεπίγραφες θεραπείες της κατάθλιψης».Και υπό αυτό το πρίσμα τις βλέπω να αργούν πολύ, αν, βέβαια, δεν ξαναγίνουν ποτέ!

ΑΡΡΩΣΤΗΜΕΝΗ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΤΗΤΑ

Μου έλεγε ο Γέροντας μια μέρα: «Ο χριστιανός πρέπει να αποφεύγει την αρρωστημένη θρησκευτικότητα: τόσο το αίσθημα ανωτερότητος για την αρετή του, όσο και το αίσθημα κατωτερότητος για την αμαρτωλότητά του. Άλλο πράγμα είναι το κόμπλεξ και άλλο η ταπείνωση∙ άλλο η μελαγχολία και άλλο η μετάνοια.

Με επισκέφθηκε κάποτε ένας κοσμικός ψυχίατρος και μου κατηγόρησε τον Χριστιανισμό, διότι, όπως είπε, δημιουργεί ενοχές και μελαγχολία. Του απάντησα: Παραδέχομαι, ότι μερικοί χριστιανοί, από σφάλματα δικά τους ή άλλων, παγιδεύονται στην αρρώστια των ενοχών, αλλά κι εσύ πρέπει να παραδεχθείς, ότι οι κοσμικοί παγιδεύονται σε μια χειρότερη αρρώστια, την υπερηφάνεια. Και οι μεν θρησκευτικές ενοχές, κοντά στον Χριστό, φεύγουν με την μετάνοια και την εξομολόγηση, η υπερηφάνεια όμως των κοσμικών, που ζουν μακριά από τον Χριστό, δεν φεύγει.

Με τις τοποθετήσεις αυτές του Γέροντα, ξεκαθάριζαν μέσα μου μερικές απορίες που είχα, αναφορικά με ψυχολογικά προβλήματα της χριστιανικής ζωής. Αντιλαμβανόμουν ότι ο Γέροντας ήθελε να αποφεύγουμε την υπερηφάνεια, την μεταμφιεσμένη σε αυτοδικαίωση «χριστιανικού» φαρισαϊσμού ή σε αυτοκαταδίκη «χριστιανικής» περιδεούς συνειδήσεως. Έβλεπα, ότι η θρασύτητα των αισθανομένων ως «καθαρών» και η δειλία των αισθανομένων ως «ενόχων» δε διαφέρουν ουσιαστικά, ότι είναι δύο όψεις του αυτού νομίσματος ,της υπερηφάνειας. Διότι ο αληθινά πιστός χριστιανός ελευθερώνεται από την ενοχή με την εξομολόγηση και την άφεση και χαίρει στην ελευθερία αυτή που του χάρισε ο Χριστός ∙ γνωρίζοντας δε ότι αυτό είναι δώρο Θεού ευγνωμονεί και δεν περιφρονεί. Είναι καθαρός δια του αίματος του Χριστού και όχι από δικό του κατόρθωμα. Έτσι, χαίρει και ευχαριστεί και δεν υπερηφανεύεται και επί πλέον βλέπει και όλους τους άλλους δυνάμει καλούς δια του αίματος του Χριστού.

Ο Γέροντας μας δείχνει το δρόμο, που παράκαμπτει το κακό (αμαρτία) και το χειρότερο (υπερηφάνεια αρετής) και οδηγούσε στο καλύτερο, στην ταπείνωση. Γι’ αυτό προσπαθούσε να προστατεύσει τη γνησιότητα της ταπείνωσης από τους κινδύνους νόθευσής της. Μου έλεγε: «Να είμαστε ταπεινοί, αλλά να μην ταπεινολογούμε. Η ταπεινολογία είναι παγίδα του διαβόλου, που φέρνει την απελπισία και την αδράνεια, ενώ η αληθινή ταπείνωση φέρνει την ελπίδα και την εργασία των εντολών του Χριστού».

Ο Γέροντας, με τη διδασκαλία του και περισσότερο με τα βιώματά του, εποίμανε τα πρόβατά του και τα οδηγούσε σε λειμώνες αγάπης και ταπείνωσης. Ζούσε ο ίδιος την ταπείνωση, πιστεύοντας ότι, εκείνος είναι το τίποτε, γιατί ο Θεός είναι , όπως έλεγε, το παν, κι ότι, ό,τι εμείς βλέπαμε πως είχε, δεν ήταν δικό του, αλλά δώρο του Θεού.

Απόσπασμα από το Βιβλίο “Ανθολόγιο Συμβουλών” του Γέροντος Πορφυρίου Ιερομονάχου

ΠΗΓΗ: http://www.pentapostagma.gr/2012/02/blog-post_8372.html#ixzz1lbCvIAyD

Για το φως και το σκοτάδι μέσα στον άνθρωπο. (+Γέροντος Σωφρονίου)

Posted by kantonopou at Φεβρουαρίου 2, 2012

«Μην απελπίζεσαι»!

(+Γέροντος Σωφρονίου)

…Είμαι βαθιά συγκινημένος για όλα όσα μου έγραψες. Εκείνο όμως στο οποίο αναφέρεσαι αποτελεί πρόβλημα για όλους και για τον καθένα μας. Στον κάθε άνθρωπο υπάρχει η καλύτερη πλευρά, το Φως, ενώ ταυτόχρονα και η χειρότερη, το Σκοτάδι. Όλοι οι λογικοί άνθρωποι αγωνίζονται ώστε όλη η ζωή τους να γίνει φως, αλλά όλα αυτά δίνονται με τρόπο που δεν είναι καθόλου απλός. Αρχίζω να αισθάνομαι κατά καιρούς κόπωση για το αποκρουστικό φαινόμενο στην ιστορία του κόσμου: Οι καλύτερες ιδέες δεν εγγίζουν την καρδιά και τον νου του μεγάλου πλήθους, κι εμείς ποτέ δεν είδαμε πραγματική ειρήνη επάνω στη γη. Αυτό παρατηρείται και στην προσωπική ζωή του καθενός, αλλά και στη ζωή των κρατών και όλου του κόσμου μας. Ηθικά και διανοητικά η ανθρωπότητα βρίσκεται ακόμη πολύ χαμηλότερα από το επίπεδο εκείνο που θα μπορούσε να αναμένει κάποιος από αυτήν· ανθρωπότητα πιο όμορφη και με βαθύτερη ζωή.

Στα χρόνια των γηρατειών μου θα ήθελα να δω να θριαμβεύσει ειρηνικά το καλό σε όλο τον κόσμο. Είμαι ικανοποιημένος με την κατάσταση της προσωπικής μου ζωής. Απ’ όλες όμως τις πλευρές καταφθάνουν ακατάπαυστα ειδήσεις περισσότερο για όλα τα άσχημα που γίνονται στον κόσμο. Δεν διαθέτουμε δυνάμεις ούτε να ανακόψουμε στην οικουμένη εκείνο που μας παρουσιάζεται ως κακό, ούτε να ελευθερωθούμε από τη θλίψη για την παγκόσμια πραγματικότητα που μας περιβάλλει. Εγείρεται το ερώτημα: Άραγε είναι ικανοί εν γένει οι άνθρωποι για το καλύτερο; Πόσο εύθραυστη είναι η αγάπη! Πόσο χάνεται αυτή απ’ όλα που δεν εναρμονίζονται μαζί της! Και πόσο σταθερό είναι το μίσος, αν και έχουν γίνει πολλές απόπειρες να υπερνικηθεί με το καλό! Ωστόσο όμως αρχή της υπάρξεώς μου παραμένει το «μην απελπίζεσαι».

(Αρχ. Σωφρονίου Σαχάρωφ, «Γράμματα στη Ρωσία», -επιστολή 65,  εκδ. Ι. Μ. Τιμίου Προδρόμου –Έσσεξ, σ. 272-273)Θησαυρός Γνώσεων και Ευσεβείας