«Το κοινό καλό», «η ήσσων προσπάθεια» και «η θεωρία του ανελκυστήρα»
Όταν ήμασταν μικροί και πηγαίναμε στο σχολείο, μεταξύ των άλλων μαθημάτων που κάναμε, ήταν και το μάθημα της εκθέσεως. Ως τέτοιο, κατά κύριο λόγο, χαρακτηριζόταν το μάθημα αναπτύξεως του γραπτού λόγου. Δηλαδή, όταν αναφερόμαστε στην ανάπτυξη του γραπτού λόγου, για να πούμε και την πάσα αλήθεια, εννοούμε την ανάπτυξη «αερολογιών» και «αοριστολογιών» με καλλωπιστικά, βέβαια, στοιχεία της γλώσσας για «περιτύλιγμα».
Κάπως, έτσι, τη δεκαετία του 1980 φανταζόταν «οι προοδευτικοί εθνοπατέρες του σοσιαλισμού» την ανάπτυξη του γραπτού λόγου. Λίγο ωραίο πρόλογο, λίγο χρήση αρχαίων, αλλά πάντα επίκαιρων αποφθεγμάτων και πολύ αοριστολογία. Και δεν θα πρέπει να καταστεί επιλήσμον ότι στον επίλογο τελειώνουμε πάντα με ηθική προτροπή.
Η τελευταία , ασφαλώς, ηθική προτροπή ταίριαζε πάντα και ήταν αγαπημένο μοτίβο στην ανάπτυξη εκθέσεων με θεματολογία, όπως: «ενεργοί πολίτες», «δημοκρατία και συμμετοχή στα κοινά» και πολλά άλλα συναφή. Τα ως άνω θέματα ήταν το απαύγασμα της αοριστολογίας, της προσπάθειας γλωσσικών επιδείξεων και φυσικά των «κούφιων» για τη σημερινή πραγματικότητα ηθικών παραγγελμάτων. Στην ανάπτυξη αυτών, ακριβώς, των θεμάτων, έπρεπε να πιάσει οίστρος το μαθητή για την αναφορά «στην περίλαμπρη» δημοκρατία των αρχαίων Ελλήνων, στο «Ελληνικό φιλότιμο» και στην ανάγκη «συμμετοχής στα κοινά» ως την ύψιστη υποχρέωση του ελεύθερου και δημοκρατικού πολίτη. Κι αυτό, βέβαια, όχι για ίδιον όφελος, αλλά για «το καλό της πατρίδας και της δημοκρατίας»!
Τα χρόνια πέρασαν, έτρεξε «πολύ νερό στο αυλάκι» και για να είμαι ειλικρινής, δεν έχω ιδέα πως διδάσκεται σήμερα το μάθημα της εκθέσεως στα σχολεία. Εκείνο, όμως, που ταπεινά μπορώ να παρατηρήσω είναι ότι το κοινό καλό ονομάζεται πλέον στην πιάτσα «για την πάρτη μου», η συμμετοχή στα κοινά «προσπάθεια να τα κονομήσω» και ο αγώνας για την πατρίδα και τη δημοκρατία «αρχή της ήσσονος προσπάθειας». Έτσι για να χρησιμοποιούμε και καμία αρχαία έκφραση ως κατάλοιπο της «πάλαι ποτέ λαμπρής περιόδου της εκπαίδευσης»
ΥΓ: Μήπως ξεχάσαμε κάτι; Μήπως δεν αναφέραμε κάτι; Α! Η θεωρία του ανελκυστήρα». Καμία σχέση με την προσπάθεια! Πατάω ένα κουμπί, ανοίγει η πόρτα, μπαίνω μέσα και «βολεύομαι»! Έτσι απλά και άνετα!
29/09/2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου